آموزش تمامی روش های حذف و نصب برنامه روی لینوکس

اغراق نکرده ایم اگر بگوییم در حق کاربران سیستم عامل لینوکس ظلم شده است. این سیستم عامل برخلاف ویندوز و مک، خیلی در دسترس همه نیست و فقط عده خاصی با آن کار می کنند. به همین دلیل شاید بسیاری از افراد اطلاعات چندانی در مورد نصب برنامه روی لینوکس نداشته باشند. جای نگرانی نیست زیرا در این مقاله، اطلاعات کافی در مورد انواع روش های نصب نرم افزار را در اختیارتان قرار خواهد گرفت.

چگونه در لینوکس برنامه نصب کنیم؟

نصب برنامه روی لینوکس مثل نصب بازی روی PS5 نسبتاً چالش برانگیز است اما وجود روش های متعدد برای نصب برنامه، دستتان را بازتر خواهد گذاشت تا از هر روشی که مایل هستید، کمک بگیرید. مثلاً 8 روش برای این کار وجود دارد که عبارتند از:

1. استفاده از مخازن
2. استفاده از Apt
3. به کارگیری DNF یا Yum
4. استفاده از Flatpak
5. به کارگیری Synaptic
6. برنامه Snapcraft
7. کامپایل کد منبع
8. استفاده از DPKG

روش های نصب برنامه در لینوکس

برای اینکه در انتخاب روش نصب برنامه روی لینوکس گیج نشوید، به چند نمونه از متداول ترین روش ها خواهیم پرداخت.

مخزن
حداقل بیش از یک دهه است که سیستم لینوکس از مخازن نرم افزاری برای توزیع نرم افزاری استفاده می کند. این بسته های قابل نصب، درست مثل بسته نصبی .exe در ویندوز، حاوی داده های لازم برای نصب برنامه روی لینوکس هستند. یعنی هر مخزن شامل ابرداده هایی مثل نام بسته، شماره و توضیحات بسته، نام مخزن و غیره است.

پکیج

پکیج (Package) معمولاً به عنوان یک برنامه کاربردی شناخته می شود، اما می تواند یک برنامه رابط کاربری گرافیکی، ابزار خط فرمان یا یک کتابخانه نرم افزاری باشد. یک پکیج اساساً یک فایل بایگانی است که حاوی فایل اجرایی باینری و فایل پیکربندی است.
قبلاً یک نرم افزار به وسیله کد منبع خودش نصب می شد. یعنی شما می توانستید به یک فایل تحت عنوان readme مراجعه کنید و ببینید به چه اجزای نرم افزاری نیاز است. سپس باید نرم افزار را کامپایل می کردید.
برای رهایی از این دردسرها، توزیع های لینوکس فرمت پکیج بندی خاص خود را ایجاد کردند تا فایل های باینری آماده جهت نصب نرم افزار به همراه برخی متادیتا در اختیار کاربران نهایی قرار گیرد. این عمل در مقایسه با نصب برنامه روی لینوکس با کد منبع، مثل این است که به جای درست کردن کیک، آن را بخرید!

پکیج منیجر

Package manager یا مدیر بسته، ابزارهای ضروری در لینوکس هستند که فرایند نصب، به روز رسانی و حذف بسته های نرم افزار را ساده می کنند. آن ها به کاربر این اطمینان را می دهند که نصب نرم افزار درست، ایمن و بدون دردسر اتفاق می افتد. این منیجر، برای پیکربندی و مدیریت بسته ها هم کاربرد دارد. پکیج منیجرها دو نوع پرکاربرد دارند؛ یکی APT و دیگری DNF. در ادامه به طور مفصل به هر کدام خواهیم پرداخت.

ترمینال

ترمینال برنامه کاربردی پیشفرض و جزء مهمی از تمام سیستم عامل های لینوکس است که اکثر کاربران و توسعه دهندگان ترجیح می دهند از آن استفاده کنند. در واقع کاربران می توانند با استفاده از این برنامه مبتنی بر خط فرمان (CLI) کارهای بسیار زیادی را انجام دهند. مثلاً می توانند دستورات مختلف یا اسکریپت ها را در ترمینال اجرا کنند. تقریباً هر کاری در سیستم عامل لینوکس با استفاده از ترمینال امکان پذیر است.

معمولاً نصب برنامه روی لینوکس دبیان (Debian) با استفاده از ترمینال، با سیستم پکیج منیجر DPKG و APT که در ادامه در مورد آن ها توضیح خواهیم داد، انجام می شود.

معرفی پکیج منیجرهای APT و DPKG

لینوکس یک سری ابزار داخلی دارد که به راحتی می توان نصب و حتی حذف برنامه را با استفاده از آن ها انجام داد.

نصب برنامه در لینوکس با دستور APT

1-یک پنجره ترمینال در سیستم اوبونتو یا دبیان لینوکس باز کنید.

اگر از اوبونتو یا دبیان لینوکس استفاده می کنید، می توانید به راحتی نرم افزار را در خط فرمان با استفاده از دستورات apt یا apt-get نصب کنید. با کلیک کردن روی نماد خط تیره در سمت چپ بالا و انتخاب برنامه Terminal برای باز کردن ترمینال شروع کنید.

• همچنین، Ctrl+Alt+T را فشار دهید تا یک پنجره ترمینال جدید باز شود.
• شما می توانید از apt یا apt-get در هر یک از دستورات زیر به جای یکدیگر استفاده کنید، زیرا آن ها همین کار را انجام می دهند. apt-get نسبت به دستور apt روش قدیمی تری است اما باز هم جواب می دهد. Apt بسته های deb که رایج ترین فرمت پکیج برای لینوکس و دبیان است را نصب می کند.

2-sudo apt-get update را تایپ کنید و Enter را فشار دهید.

این دستور مخازن شما را آپدیت می کند و آخرین پکیج های نرم افزاری مخصوص نصب برنامه روی لینوکس را در اختیارتان قرار می دهد.

• اگر از شما خواسته شد، رمز عبور کاربری خود را وارد کنید تا دستور اجرا شود.
• اگر پکیجی وجود دارد که به دنبال آن هستید و فقط از یک مخزن خاص در دسترس است، می توانید با استفاده از دستور add-apt-repository آن را اضافه کنید. دستورالعمل های پکیجی که می خواهید نصب کنید را بررسی و نام مخزن، کلید عمومی و سایر اطلاعات را چک کنید.

به عنوان مثال، اگر می خواهید Steam را نصب کنید، می توانید از sudo add-apt-repository multiverse برای اضافه کردن مخزن استفاده کنید. سپس فقط فهرست مخزن را آپدیت کنید تا مطمئن شوید که می توانید نرم افزار را از آن مخزن جستجو و نصب کنید.
اگر مخزن مثل مخزن موزیلا، از نوع PPA است، نام مخزن را با “ppa:” به این صورت بیان کنید:

sudo add-apt-repository ppa:mozillateam/ppa

3-برای جستجو sudo apt-cache search (Package name) را اجرا کنید.

می توانید از این دستور برای جستجو و یافتن نرم افزار، جهت نصب برنامه روی لینوکس استفاده کنید.

• لیستی از پکیج های منطبق در زیر فرمان جستجویتان ظاهر خواهد شد.

به عنوان مثال، شما می توانید sudo apt-cache search “opera-stable” را اجرا کنید تا آخرین نسخه مرورگر Opera که برای نصب در دسترس است را پیدا کنید.

8 تا از برترین ابزارهای تولید محتوا با هوش مصنوعی

4-برای مشاهده جزئیات، sudo apt-cache show “package name” را اجرا کنید.

این دستور جزئیات هر پکیج نرم افزاری موجود، از جمله نسخه، نوع معماری و اندازه آن را نشان می دهد.

• برای مثال، sudo apt-cache show opera-stable را اجرا کنید تا جزئیات بسته آخرین نسخه مرورگر وب Opera را ببینید.

5-برای نصب، sudo apt-get install [Package Name] را اجرا کنید.

این دستور پکیج نرم افزاری انتخاب شده را روی سیستم شما نصب می کند.
به عنوان مثال، sudo apt-get install opera-stable آخرین نسخه مرورگر وب Opera را نصب می کند.

6-Y را وارد کنید تا نصب برنامه روی لینوکس ادامه یابد.

اگر ترمینال پرسید: “Do you want to continue? [Y/n]”، برای ادامه، Y را وارد کنید و نرم افزار را روی کامپیوترتان نصب کنید.

7-در انتهای دستور نصب، برای نصب مجدد install –reinstall را اضافه کنید.

اگر با نرم افزاری که از قبل دارید مشکل دارید و می خواهید دوباره آن را نصب کنید، دستور نصب استاندارد را با این بیت در پایان اجرا کنید.

• برای مثال، اگر مرورگر Opera را دارید و می خواهید دوباره آن را نصب کنید، دستور sudo apt-get install opera-stable –reinstall را اجرا کنید.

8-برای حذف برنامه با این دستور هم، sudo apt-get remove “package name” را اجرا کنید.

اگر می خواهید برنامه ای را از کامپیوترتان حذف کنید، این دستور را اجرا کنید تا آن برنامه و فایل های نرم افزار را از رایانه تان حذف کنید.

• از طرف دیگر، می توانید از دستور sudo apt-get purge “package name” استفاده کنید. با این کار تمام فایل های پیکربندی و تنظیمات شخصی برنامه هم حذف می شوند.

9-برای آپدیت پکیج های نرم افزاری هم، sudo apt-get upgrade را اجرا کنید.

این دستور تمام نرم افزارهای نصب شده ای که از طریق APT نصب کرده اید را به آخرین نسخه ارتقا می دهد.

بهترین ابزارهای حذف نویز صدا با هوش مصنوعی

نصب برنامه در لینوکس با دستور DPKG

اگر قرار است نرم افزار را از طریق ترمینال نصب یا حذف کنید، می توانید از دستور DPKG استفاده کنید. خوشبختانه برای راه اندازی این دستور نیازی نیست چیزی را نصب کنید زیرا اگر توزیع لینوکس شما از آن پشتیبانی کند، به طور خودکار نصب خواهد شد. اما برای اطمینان از وجود دستور DPKG، می توانید دستور زیر را وارد کنید:

which dpkg

سپس می توانید با فشار دادن Ctrl+Alt+T، ترمینال پیش فرض را باز کنید.

بعد اگر فایل مورد نظرتان در دایرکتوری Downloads قرار داشت، cd downloads را تایپ و روی دکمه Enter کلیک کنید.

حالا دستور sudo dpkg -I packageName را اجرا کنید. البته به جای packageName نام کامل پکیجی که به.deb ختم می شود را بگذارید. یعنی اگر نام پکیج، icewm_0.8.11-2.deb است، sudo dpkg –i icewm_0.8.11-2.deb را تایپ و روی Enter کلیک کنید. حالا نرم افزار نصب می شود.

برای حذف برنامه هم دو متد وجود دارد:

• dpkg -r <package_name>: این دستور پکیج ها و فایل های مرتبط با آن ها را حذف می کند اما فایل های پیکربندی را نگه می دارد.
• dpkg –purge <package_name>: نه تنها خود پکیج ها بلکه فایل های مربوط به پیکربندی آن ها را هم حذف می کند.

نصب و حذف برنامه با Flatpack

در این بخش به یکی از روش های نصب برنامه روی لینوکس که خیلی صحبتی از آن نشده است، می پردازیم.

1-ابتدا باید خود Flatpak را نصب کنید.

Flatpak یک گزینه عالی برای نصب نرم افزار بر روی هر نسخه از لینوکس است. بر خلاف سایر مخازن و ابزارهای پکیج منیجر، Flatpak به شما اجازه می دهد بسته های مخصوص هر توزیع لینوکس را نصب کنید. از طرفی هم برای نصب نرم افزار Flatpak و اجرای برنامه ها نیازی به دسترسی روت (sudo) نخواهد بود.

• اگر از Fedora، Linux Mint، Pop!_OS، CentOS، Manjaro استفاده می کنید، لازم نیست Flatpak را نصب کنید، زیرا قبلا نصب شده است. شما فقط باید مخزن Flathub را راه اندازی کنید که در مرحله بعد به آن خواهیم پرداخت.
• در لینوکس های اوبونتو و دبیان، از sudo apt install flatpak استفاده کنید.
• در RedHat، sudo yum install flatpack یا sudo dnf install flatpak را اجرا کنید.
• در سایر توزیع ها، به https://flatpak.org/setup/ بروید و نسخه لینوکس خود را انتخاب کنید.

2-مخزن Flathub را اضافه کنید.

این رایج ترین مخزن Flatpak است. برای اضافه کردن آن، از دستور flatpak remote-add –if-not-exists flathub https://flathub.org/repo/flathub.flatpakrepo استفاده کنید.

3-برنامه هایی که می خواهید نصب شوند را پیدا کنید. دو راه دارید:

1. در مرورگر وبتان، به https://flathub.org/apps بروید. می توانید دسته های مختلف را چک یا هر چه می خواهید را جستجو کنید.
2. از طرف دیگر، می توانید از دستورات flatpak در پنجره ترمینال استفاده کنید. برای جستجوی یک برنامه خاص (یا نوع برنامه)، ترمینال را باز و از فرمان flatpak search search-term استفاده کنید.

• در نتایج، شناسه برنامه، نسخه، مکان راه دور و توضیحات آن را مشاهده خواهید کرد.
• به عنوان مثال، برای جستجوی Spotify، از Flatpak Search Spotify استفاده کنید.
• برای جستجوی برنامه های موسیقی هم به طور کلی، می توانید از flatpak search music یا flatpak search streaming استفاده کنید.

4-حالا نوبت نصب برنامه روی لینوکس است.

هنگامی که برنامه مورد نظرتان را پیدا کردید، نوبت به نصب آن می رسد:

• اگر در حال مرور وب هستید، روی دکمه Install کلیک کنید تا برنامه نصب شود.
• اگر از خط فرمان استفاده می کنید، باید دستوری را اجرا کنید که از شناسه برنامه (مثلcom.spotify.Client برایSpotify ) و سرور راه دور استفاده می کند. مثل:flatpak install flathub com.spotify.Client.

برای حذف یک برنامه، فقط باید در دستور Uninstall را جایگزین Install و سرور راه دور (Flathub) را حذف کنید:

flatpak uninstall com.spotify.Client

قابلیت های هوش مصنوعی کوپایلوت دستیار مایکروسافت و بررسی ویژگی های آن

نصب برنامه های ویندوز در لینوکس

لینوکس نمی تواند برخی از برنامه های ویندوز را اجرا کند زیرا سیستم های مختلفی دارد. مثلا لینوکس فایل های Windows EXE را درک نمی کند. با این وجود، می توان برنامه های ویندوز را با استفاده از ابزارهایی مثل Wine روی لینوکس نصب کرد. فقط باید Wine را روی لینوکس نصب و با استفاده از Wine Appبرنامه های مختلف ویندوز را روی لینوکس اجرا کرد.

شیوه نصب Wine روی لینوکس

برای نصب Wine در لینوکس، از پکیج منیجر سیستمتان استفاده کنید. به عنوان مثال، در توزیع اوبونتو لینوکس،”sudo apt-get install wine” را اجرا کنید. با این کار Wine نصب می شود و به شما امکان می دهد برنامه های ویندوز را روی لینوکس اجرا کنید. روند نصب برنامه روی لینوکس به صورت گام به گام به صورت زیر است:

مرحله 1: Linux Terminal را باز کنید و دستور زیر را برای آپدیت پکیج ها با دستور APT Linux اجرا کنید.

sudo apt update

مرحله 2: حالا Wine را با استفاده از دستور زیر بر روی لینوکس نصب کنید:

sudo apt install wine

اما حالا چطور برنامه ویندوز را با استفاده از این نرم افزار روی لینوکس اجرا کنیم؟

قبل از استفاده از Wine برای اجرای برنامه های ویندوز در لینوکس، باید یک سری تنظیمات مورد نیاز در برنامه Wine انجام شود:
بخش اول: پیکربندی برنامه Wine برای اجرای برنامه های ویندوز در لینوکس
 پیکربندی Wine شامل تنظیماتی مثل مشخص کردن نسخه ویندوز جهت اطمینان از سازگاری و عملکرد آن برای اجرای برنامه های خاص ویندوز در لینوکس است. مراحل انجام این کار عبارتند از:
مرحله 1: در Terminal، دستور لینوکس زیر را اجرا کنید. پنجره Wine Window برای ایجاد تغییرات باز می شود.

winecfg

مرحله 2: از منوی کشویی، نسخه ویندوز برنامه مورد نظر برای اجرا را انتخاب کنید. در آنجا OK را انتخاب کنید.

بخش 2: نصب برنامه های ویندوز با استفاده از Wine بر روی لینوکس
برای نصب برنامه روی لینوکس که تحت ویندوز هم هست، با استفاده از Wine، باید مراحل زیر را انجام دهید:

مرحله 1: App Exe File را دانلود کنید، با دو بار کلیک کردن بر روی آن، Wine Windows Program ظاهر می شود.

مرحله 2: روی دکمه Install کلیک کنید تا وارد App Installer شوید.

محل نصب برنامه ها در لینوکس

در لینوکس، برنامه ها معمولاً بسته به نوع هدف و نحوه نصب در دایرکتوری های مختلف نصب می شوند. در اینجا برخی از دایرکتوری های رایج که برنامه ها و نرم افزارها در یک سیستم فایل لینوکس معمولی در آنجا نصب می شوند، آورده شده است:

/bin

اطلاعات باینری های ضروری سیستم مثل ابزارهای اصلی خط فرمان، در اینجا ذخیره می شوند. این برنامه ها برای راه اندازی و درست کردن سیستم مورد نیاز هستند.

/usr/bin

داده های باینری کاربر که شامل اکثر دستورات و برنامه های کاربردی مرتبط با کاربر هستند، در اینجا ذخیره می شوند. هنگامی که نرم افزاری را از پکیج منیجر توزیع مربوط به توزیع لینوکس نصب یا به صورت دستی نرم افزار را کامپایل و نصب می کنید، معمولاً در این دایرکتوری قرار می گیرد.

/sbin

باینری های سیستمی که برای وظایف مدیریت سیستم استفاده می شوند در اینجا قرار دارند.

/usr/sbin

همانند /sbin، این دایرکتوری هم شامل اطلاعات باینری مدیریت سیستم است که البته مخصوص کارهای غیر ضروری نگهداری سیستم هستند.

/usr/local

این دایرکتوری اغلب برای نصب برنامه روی لینوکس به صورت محلی استفاده می شود. اینجا، مکان مخصوص نرم افزارهای کامپایل و نصب شده به صورت دستی است.

/opt

برخی از فروشندگان نرم افزار برنامه های خود را طوری بسته بندی می کنند تا در این دایرکتوری نصب شوند. در این آدرس، نرم افزار و فایل های مرتبط با آن ها در یک ساختار دایرکتوری مستقل نگهداری می شوند.

/usr/share

فایل های داده ای مستقل از معماری مثل اسناد، نمادها و فایل های رسانه ای که بین چندین برنامه به اشتراک گذاشته شده اند، در اینجا ذخیره می شوند.

چند تا از بهترین برنامه ها و سایت های تغییر صدا با هوش مصنوعی

/etc

فایل های پیکربندی سیستم و برنامه های نصب شده در اینجا ذخیره می شوند. هر برنامه معمولاً داخل «/etc» دایرکتوری یا فایل مخصوصی برای پیکربندی دارد.

/var

داده های متغیر شامل فایل های گزارش، پایگاه های داده و فایل های موقت تولید شده توسط برنامه ها در این دایرکتوری ذخیره می شود.

/home/[username]/

کاربران می توانند برنامه ها را در دایرکتوری های خانگی (Home Directory) خودشان هم نصب کنند. با این حال، این برنامه ها معمولاً برای استفاده شخصی هستند و بر کل سیستم تأثیر نمی گذارند.

/srv

از این دایرکتوری می توان برای ذخیره فایل های داده برای سرویس های ارائه شده توسط سیستم استفاده کرد.

اگر از یک پکیج منیجر مثل APT یا YUM برای نصب برنامه روی لینوکس استفاده می کنید، این مدیر بسته حواسش به قرار دادن فایل ها در دایرکتوری های درست و مناسب است، و یک رکورد از نرم افزارهای نصب شده را ثبت و نگهداری می کند.
به خاطر داشته باشید که مکان دقیق برنامه ها ممکن است بسته به توزیع لینوکسی که استفاده می کنید، متفاوت باشد. همچنین، برخی از توزیع ها از پکیج منیجرهای مختلفی استفاده می کنند که به همین دلیل ممکن است نصب نرم افزار متفاوت انجام شود. همیشه برای جزئیات خاص در مورد محل نصب نرم افزار به اسناد مخصوص توزیع سیستم عامل لینوکس خود مراجعه کنید.

نصب برنامه روی لینوکس مثل آب خوردن است!

با وجود روش های متنوعی که وجود دارد، دیگر نصب برنامه روی لینوکس واقعاً ساده است. فقط باید بر این تکنیک ها مسلط شوید. در هر مرحله از کار هم که به مشکل برخوردید، می توانید با یک جستجوی ساده در گوگل یا یوتیوب، آن را برطرف کنید. اگر هم مایل بودید، می توانید از چت بات های هوش مصنوعی برای یافتن بهترین راه حل کمک بگیرید. البته لازم است از اینکه تمام ابزارهای مورد نیاز روی سیستمتان را هم دارید، مطمئن شوید.